Vijf juridische valkuilen om te vermijden in Brazilië

Als Braziliaanse én Nederlandse advocaat snapt Joyce Dias de verwachtingen en frustraties van Nederlandse ondernemers die te maken krijgen met het rechtssysteem in Brazilië. Ze benadrukt in dit artikel vijf valkuilen om te vermijden.

"Omdat ik zowel ondernemer ben in Brazilië als een bedrijf heb opgezet in Nederland, begrijp ik de uitdagingen en de impact die culturele verschillen kunnen hebben bij het opzetten van een bedrijf in een ander land. Als zowel Braziliaanse als Nederlandse advocaat kan ik ook de andere verwachtingen en frustraties van Nederlandse ondernemers begrijpen wanneer zij te maken hebben met een ander rechtssysteem in Brazilië."

"Een Nederlands bedrijf zou bijvoorbeeld kunnen verwachten dat we conservatoir beslag kunnen leggen op een schuldenaar in Brazilië om vervolgens gefrustreerd te raken dat lokale executiemaatregelen niet zo snel worden toegekend als in Nederland. Men kan ook gefrustreerd raken wanneer men ontdekt dat de regels van de Kamer van Koophandel in Brazilië ingewikkelder en veeleisender zijn dan die van de Kamer van Koophandel in Nederland voor bijvoorbeeld de inschrijving of uitschrijving van een bedrijf."

Veel bureaucratie

Verschillen zijn onvermijdelijk en er is geen misverstand over dat Brazilië een zeer bureaucratisch land is: Nederland staat op nummer 42 en Brazilië op nummer 124 in de Ease of Doing Business 2020-ranglijst van de Wereldbank. Dit betekent dat een goede planning (en geduld) vereist is om hier succesvol te ondernemen. U hebt waarschijnlijk al eerder gehoord dat het inwinnen van goed lokaal juridisch advies een van de eerste stappen is. Hoe bevooroordeeld dit ook mag klinken, het is echt waar. Een goed lokaal team van advocaten kan samen met belastingadviseurs en accountants een hoop gedoe voorkomen en risico's minimaliseren."

Timing is cruciaal

"De timing van het inwinnen van juridisch advies is ook cruciaal: sommige bedrijven, vooral MKB-bedrijven, denken vaak dat zij met het oog op kostenbesparing bijvoorbeeld aandeelhouder kunnen worden in een lokaal bedrijf of een contract kunnen tekenen met een Braziliaanse partner zonder lokaal advies in te winnen. De kosten zullen echter veel hoger zijn wanneer zich een conflict voordoet en zij geconfronteerd worden met een langdurig juridisch geschil dat vermeden had kunnen worden."

"Hoe persoonlijker het advies, hoe beter we kunnen omgaan met de specifieke juridische problemen waarmee een buitenlandse cliënt in Brazilië kan worden geconfronteerd. Er zijn echter 5 veel voorkomende valkuilen die kunnen worden benadrukt.."

Controleer uw rechten als aandeelhouder

"Aandeelhouder worden in een Braziliaans bedrijf: het is cruciaal om uw rechten als aandeelhouder te controleren, vooral als u de meerderheidsaandeelhouder bent. Minderheidsaandeelhouders genieten aanzienlijke bescherming in Brazilië, en u moet over goede exit- en verwijderingsstrategieën beschikken. Een veel voorkomende situatie is dat de buitenlandse meerderheidsaandeelhouder zich realiseert dat het alleen mogelijk is de minderheidsaandeelhouder te verwijderen door naar de rechter te stappen en een gerechtelijk bevel te verkrijgen omdat er geen passende clausule in de statuten van de onderneming is opgenomen."

Het klinkt misschien allemaal complex, maar de bureaucratie kan worden vereenvoudigd als op het juiste moment advies wordt ingewonnen

"Een wettelijke vertegenwoordiger en beheerder van de lokale onderneming aanstellen: buitenlandse aandeelhouders zijn wettelijk verplicht een wettelijke vertegenwoordiger in Brazilië aan te stellen. Het is zeer gebruikelijk dat dezelfde persoon ook optreedt als beheerder van de plaatselijke onderneming, wat betekent dat hij een aanzienlijke controle (en aansprakelijkheid) heeft over de activiteiten van de onderneming. Het is daarom cruciaal om voorzorgsmaatregelen te nemen, waaronder een goed opgesteld contract, dat de risico's en aansprakelijkheid tot een minimum kan beperken."

"Ondertekening van een contract met een Braziliaanse partner: het is heel gebruikelijk dat buitenlandse bedrijven hun lokale contractmodel willen gebruiken wanneer zij zaken doen in Brazilië. Veel clausules die in Nederland geldig zijn, zijn dat echter niet in Brazilië, bijvoorbeeld clausules met betrekking tot consumentenbescherming of boetes voor wanbetaling."

Kies een geschillenbeslechtingsclausule

De keuze van een geschillenbeslechtingsclausule: de geschillenbeslechtingsclausule is een van de belangrijkste clausules in een internationaal contract. Helaas komt het vaak voor dat clausules inzake toepasselijk recht en geschillenbeslechting volledig onuitvoerbaar zijn of zeer nadelig voor buitenlandse investeerders, zoals de keuze voor een arbitrage-instantie met hoge kosten of een procedure die geen latere tenuitvoerlegging van de beslissing in Brazilië mogelijk maakt.

Mensen aanwerven is complex

Aanwerving van werknemers of consultants: arbeids- en werkgelegenheidskwesties zijn een veelgehoorde klacht bij het zakendoen in Brazilië. De kosten voor het in dienst nemen zijn hoog en de bureaucratie kan overweldigend zijn. Een buitenlands bedrijf kan bijvoorbeeld een consultant inschakelen om te voorkomen dat het een werknemer in dienst neemt, om er later achter te komen dat de consultant een arbeidsrechtszaak aanspant. Of de consultant de zaak wint of niet, hangt af van de specifieke omstandigheden van het geval, maar dit gedoe had voorkomen kunnen worden door goed juridisch advies in te winnen voordat lokale mensen als werknemer of consultant in dienst worden genomen.

Het klinkt misschien allemaal complex, maar de bureaucratie kan worden vereenvoudigd als op het juiste moment advies wordt ingewonnen en voordat juridische conflicten ontstaan. Het goede nieuws is dat er ervaren professionals zijn met zowel internationale als lokale kennis om u te begeleiden in dit land vol grote mogelijkheden.

Bron: Dutch Brazilian Chamber of Commerce