Ondernemen in Turkije | Interview met adviesbureau Sepers c.s.

Juridisch adviesbureau Sepers c.s. is opgericht door Mert Himmetoğlu en Esmeralda Sepers om hun ervaring en kennis te bundelen. Op deze wijze begeleiden zij Nederlanders en Turken optimaal bij de zaken die zich afspelen tussen Nederland en Turkije.

Al meer dan 25 jaar assisteren de mensen achter Sepers c.s. particulieren en bedrijven met (juridisch) advies richting Turkije. Mert Himmetoğlu werkte vanaf 1993 voor Advocatenkantoor Sepers en groeide door tot juridisch consulent voor met name het bedrijfsleven. Esmeralda Sepers begeleidt op de Turkse vastgoedmarkt (van aankoop tot en met erfrecht). Tijdens haar studies Turkologie en Rechtsgeleerdheid specialiseerde zij zich in het Nederlands Midden- en Kleinbedrijf dat investeert in Turkije.

 Sepers c.s. in Nederland en Turkije: motto & de uitdaging

“Ons motto is: voorkomen is beter dan genezen. Ons brede netwerk van advocaten, specialisten en accountants binnen Nederland en Turkije staat ter beschikking van onze cliënten.”

De kennis van Turkije, zowel op juridisch als op cultureel vlak, met effectieve communicatie door het spreken en begrijpen van de Turkse taal, biedt de cliënten duidelijkheid en houvast.

De vertaalslag die gemaakt moet worden tussen de verschillende culturen kan een uitdaging zijn. In Nederland zijn bijvoorbeeld de gesprekken direct en kort, terwijl je in Turkije te maken hebt met indirectheid en mensen die lang van stof lijken te zijn. 

Dealen met een Turkse generatiekloof

Er is een groot mentaliteitsverschil tussen de verschillende generaties in Turkije. Er is een jonge energieke bevolking en je hoeft je niet te verbazen als je opeens wordt uitgenodigd bij Starbucks voor een zakelijke bespreking. De jonge generatie uit de grote steden spreekt 2 tot 3 verschillende talen en vooral goed Engels.

De oudere generatie spreekt geen buitenlandse talen, waardoor de communicatie moeizaam kan verlopen. Heb je te maken met een (oudere) eigenaar van een bedrijf en bieden ze een kopje echte Turkse koffie aan? Dit betekent dat het gesprek de goede kant op gaat. Een kopje traditionele Turkse koffie staat immers voor 40 jaar herinneringen die nog gemaakt zullen gaan worden.

Over het algemeen zijn Turken gevoelig voor eyecatchers en hebben een haviksoog voor details. Men let op je horloge, het model van de GSM en auto. Formele kledingkeuze bij eerste zakelijke bespreking is aan te raden.

Hiërarchie: de baas beslist

In Nederland zijn we gewend aan overleg, polderen en inspraak. Ook in Turkije wordt er overlegd, bij voorkeur ook tijdens lunch of diner. De nationale drank is een kopje thee in de typisch Turkse glazen en deze glaasjes worden vaak gevuld tijdens de besprekingen.

Het gebeurt vaak dat er in het eerste uur van het gesprek meer vragen gesteld worden over je privéleven dan over de zaken. Soms merk je aan het einde van de bespreking dat het hoofdonderwerp helemaal niet aan bod is gekomen.

Turken zijn praktischer dan Nederlanders: Ze zijn lang van stof als ze over zichzelf moeten vertellen, maar wat zaken betreft houden ze niet van verplichtingen of ingewikkelde regels. Hoe korter en efficiënter dat onderwerp besproken wordt, hoe beter.

Als het eenmaal zover is dat er beslissingen gemaakt gaan worden, geeft de eigenaar van het bedrijf de doorslag. Pas als hij of zij akkoord heeft gegeven, kan je ervan uitgaan dat de opdracht doorgaat. Toezeggingen medewerkers tellen niet mee. Ook niet als je een product krijgt toegezonden dat niet identiek is aan het model dat je hebt aangeleverd. Wij proberen altijd de rechtbank te vermijden door goede afspraken vooraf te maken. Soms komen mensen pas in een later stadium naar ons toe en moet dit traject helaas wel worden ingezet.

“De eigenaar van het bedrijf geeft de doorslag. Toezeggingen van medewerkers tellen niet mee.”

Er is in Turkije vaak een imposant aantal mensen aanwezig bij besprekingen. Vooral bij grote bedrijven, zijn er veel medewerkers of adviseurs aanwezig. Een één-op-één gesprek zien we zelden.

Kennissen is macht

In Turkije geldt meer dan in Nederland het uitgangspunt “Kennissen is macht”. Veel zaken worden gegund op voorspraak. Dit betekent niet dat de Turkse markt moeilijk toegankelijk is voor buitenlanders.

Ook in Nederland zijn vele Turkse ondernemers. Turken bruisen in de genen al van ondernemerschap. Dit houdt niet in dat degenen met Turkse roots die in Nederland zijn opgegroeid direct geaccepteerd worden in Turkije. Vaak zien wij spijtig genoeg hogere drempels voor die bevolkingsgroep.

Op het moment dat je een vertegenwoordiger van het bedrijf aanstelt, is het van belang dat diegene goed thuis is in de sector van jouw bedrijfstak. Bij voorkeur spreekt deze persoon ook het actuele ABT (algemeen beschaafd Turks) of is er een tolk aanwezig.

“Introductie bij een bestaand netwerk biedt het beste startpunt”

Begeleiding bij aanvang in Turkije en introductie tot een bestaand netwerk biedt het beste startpunt.

Opvallend in Turkije

Op het moment dat je de term “problem yok” (“geen probleem”) hoort, dienen bij jou alle alarmbellen terstond af te gaan. Als je dit hoort, denk vooral twee keer na, controleer alles dubbel. Deze uitdrukking wordt vaak gebruikt bij onderhandelingen over contractbepalingen. Vooral bij de oudere generatie is schriftelijke communicatie heel zwak. Ze willen alles regelen in een gesprek of via de telefoon. De jongere generatie is wat meer genegen om alles “gewoon” vast te leggen.

“Problem yok (geen probleem)”

Nederlanders worden vaak als brutaal ervaren, sommigen kwalificeren dit als doortastend. Op hun beurt verbazen Nederlanders zich over vragen van Turken over de hoogte van de huur of salaris. Dit zijn onderwerpen die in Nederland vrijwel niet ter sprake komen. Het is van belang om eventuele negatieve emoties over die vragen niet direct te profileren. Geef uitsluitend antwoord over zaken die je wilt delen, maar geef geen kwalificatie aan de vraag zelf.

Turken letten niet op de centjes: anders dan in Nederland zijn Turken wat soepeler met hun geld, vooral als ze hun zakelijke partner vertrouwen.

“vertrouw je mij niet?”

Iedereen wordt er vroeg of laat mee geconfronteerd. De zinsnede: "vertrouw je mij niet?” Jong en oud bezigen deze term. In het zakenleven komt er vaak een punt tijdens het vastleggen van de afspraken waarop men dit uit. Het is een kunst om vooral de oudere generatie te overtuigen om de afspraken toch op papier te zetten.

Het is normaal dat tijdens een bespreking een oproep op de GSM wordt beantwoord en dit is volstrekt niet onbeleefd.

In Turkije moet je veel geduld hebben: soms kunnen dingen langer duren dan men gewend is in Nederland.

Wat kan echt niet in Turkije?

Doe geen dingen die je thuis ook niet zou doen. Daarnaast hebben wij hieronder enkele zaken uitgelicht die je specifiek in Turkije beter achterwege kunt laten.

Gesprekken over politiek: Het Nederlandse corrigerende vingertje valt met regelmaat verkeerd. Turken zijn trots. Trots op hun bedrijf en vaderland. Met name politiek is een onderwerp dat u het beste kunt vermijden. Nederlanders zijn te gast in het land en politiek is een interne aangelegenheid.

Afspraken weigeren: Turken zijn enorm gastvrij. Als je succesvolle zaken wilt doen, dan moet je de uitnodigingen zoveel mogelijk aanvaarden. Weigeren wordt als onbeleefd ervaren.

Rode rozen kopen: Koop geen rode rozen voor de vrouw van jouw potentiële toekomstige zakenpartner. De kans op een ondertekend contract wordt aanzienlijk kleiner. Het wordt beschouwd als flirten.

“Alles is mogelijk in Turkije, maar niet alles kan.”

 

Afwijken van regelgeving: Alles is mogelijk in Turkije, maar dit betekent niet dat ook alles kan. Zorg dat jouw zaken goed geregeld zijn. Zoek professionele hulp en probeer niet alles zelf te doen. Je wilt geen confrontatie met de Turkse overheid. Neem de interpretatie van de adviseurs mee in jouw overwegingen.

Zelf willen omgaan met de bureaucratie: Iedere ambtenaar hanteert een eigen visie op de wetgeving van Turkije. Ambtenaren weten alles beter. Laat vooral de officiële aanvragen en het papierwerk door een lokaal iemand doen die voldoende ervaring met deze stof heeft.

Meer weten?

Meer weten over dit onderwerp en ondernemen in Turkije? Bekijk de landenpagina Turkije, of neem contact op met de dienstverleners die actief zijn op NLinBusiness.com