Onafhankelijk advies
Wereldwijd Nederlands netwerk
Ruim 7 jaar ervaring
Tips19 augustus 2021

Cultuurverschillen Nederland België: 4 belangrijke zakelijke tips

Cultuurverschillen Nederland België bestaan er zeker. Beide landen hebben een uitgebreide gezamenlijke geschiedenis maar ook lange periodes van scheiding. Nederland en Vlaanderen delen dezelfde taal. De verleiding bestaat dan ook om er vanuit te gaan dat de Nederlands en Belgische cultuur ook dezelfde zijn. In realiteit zijn er echter duidelijke verschillen. Zo leunt België qua cultuur dichter aan bij Zuid-Europa en Nederland eerder bij Noord-Europa. Dit heeft natuurlijk ook invloed op de manier waarop men zaken doet. Alvast 4 belangrijke tips:

1. Contact vs contract

De Nederlandse organisatiesocioloog Geert Hofstede kaderde via zijn model met 6 dimensies het culturele profiel van verschillende landen. Het belangrijkste verschil tussen Nederland en Vlaanderen situeert zich in de dimensie van de ‘onzekerheidsvermijding’. Deze dimensie brengt in kaart in hoeverre een volk zich bedreigt voelt door onzekere situaties. België scoort hierin heel hoog (94 uit 100). Nederland haalt hier slechts 53 uit 100. Belgen zullen dus veel meer dan Nederlanders onzekere situaties en risico’s proberen te vermijden. Dit zorgt ervoor dat Nederlanders over het algemeen sneller bereid zijn met een nieuw product of nieuwe leverancier in zee te gaan.

Bron: https://www.hofstede-insights.com

Belgen zijn er dus constant naar op zoek om onzekerheid weg te werken. Dit doen ze onder andere door zich goed te informeren, te kiezen voor bewezen kwaliteit maar bovenal door relaties te bouwen. Veel meer dan in Nederland speelt het persoonlijk contact een grote rol. Als boutade kan men stellen dat een Belg gaat voor het ‘contact’ en een Nederlander voor het ‘contract’. Als men in België zaken doet is het belangrijk aandacht te besteden aan het opbouwen van een relatie met de potentiële klant of partner, zeker als het gaat over grotere bedragen. Dit zorgt er wel voor dat het in België wat langer kan duren alvorens u een deal sluit. Eerst wil de Belgische tegenpartij u persoonlijk leren kennen om na te gaan of ze u kunnen vertrouwen. Een paar keer bij een potentiële klant langsgaan is normaal. Ook zaken bespreken die niet onmiddellijk aan de deal gelinkt zijn maar zich eerder in de privésfeer bevinden is normaal: denk hierbij aan hobby’s, studies, sport, eten, etc.

2. Lunch

Eten, daarmee is het hoge woord eruit. Vele Nederlanders denken dat de Belgen elke dag uitgebreid zitten te lunchen en zo hun tijd zitten te verdoen. Dat is echter niet het geval. Belgen gaan nog steeds vaker dan Nederlanders met zakenrelaties uitgebreid lunchen (hoewel dit ook steeds meer ingekort wordt). Ze doen dit echter met een welbepaalde reden. Samen eten is de uitgelezen mogelijkheid om elkaar beter te leren kennen. Let op, in principe gaat het tijdens de lunch of het diner niet om de deal die voor ligt. Nee, men spreekt over allerlei koetjes en kalfjes. Naar het einde toe, bij het dessert zeg maar, kan u wel nog even kort terug komen op wat jullie zakelijk al besproken hebben en enkele afspraken maken.

Het is anderzijds ook niet nodig om iedere keer met een Belgische zakenrelatie te gaan eten. Dit kan aan het begin van een zakelijk project zijn om elkaar beter te leren kennen, op het einde om een succes te vieren of gewoon om even bij te praten en zo de relatie te onderhouden. De relatie onderhouden is overigens net zo belangrijk als ze aangaan.

Het voordeel is dat eenmaal er een vertrouwensrelatie bestaat een Belg over het algemeen een veel trouwere klant of partner is dan een Nederlander. Aangezien relaties zo belangrijk zijn is het veel moeilijker voor een Belg om ze te verbreken. Zelf al heeft zijn ‘vriend’ niet de beste prijs, dan nog zal de Belg vaak zakendoen met zijn ‘vriend’.

3. Hiërarchie

Een ander duidelijk verschil tussen België en Nederland is de striktere hiërarchie. De machtsafstand ligt in België duidelijk veel hoger dan in Nederland. Dit wijst erop dat het meer aanvaardt wordt in België dat mensen hoger in de hiërarchie privileges hebben tegenover hun ondergeschikten. België is duidelijk een hiërarchischer land dan Nederland, maar Nederland is dan ook een land met een notoir platte structuur. Nederlandse werknemers verkiezen een ervoor zo ‘gelijk’ mogelijk behandeld te worden. In België verwacht de werknemer dat de manager veel meer ‘de baas’ is.

Een Nederlandse werknemer verwacht dat hij binnen zijn domein zelf verantwoordelijk is en zelf beslissingen kan nemen. In België verwacht de werknemer dat de baas over de schouder meekijkt, en hij verwelkomt dit zelf ten dele. Als de baas meekijkt kan hij op het einde van de rit ook het resultaat niet volledig afbreken aangezien hij op de hoogte was van de voortgang. Weer onzekerheidsvermijding dus.

In België hebben titels ook veel meer gewicht dan in Nederland. In Nederland valt op dat de titel ‘manager’ veel sneller wordt toegekend dan in België. Dit heeft er ook mee te maken dat er bij de titel manager in België een aantal privileges horen. Aanspreektitels zijn dus ook belangrijker. Zeker bij de oudere generatie worden nog veel beleefdheidsvormen gebruikt naar de oversten toe. Bij de jongere generatie neemt dit toch af. Toch is het in België niet aangeraden om onmiddellijk te tutoyeren. Beginnen met ‘u’ is veiliger. De Belg zal zelf wel aangeven als hij wil overstapen naar de ‘je’- of in België vaak de ‘gij’-vorm.

4. Masculiniteit

Een laatste culturele dimensie die hier besproken wordt is de ‘mannelijkheid’ van een cultuur. Dit brengt in kaart hoe belangrijk traditioneel mannelijke eigenschappen zoals competitie en macht worden gevonden tegen ‘zachte waarden’ die traditioneel eerder als vrouwelijk worden aanzien. In een meer ‘vrouwelijke’ samenleving wordt ook minder sterk gehouden aan de traditionele rollenverdeling. België heeft met 54 uit 100, duidelijk een meer mannelijke samenleving dan Nederland (14 uit 100). En toch is het niet altijd gemakkelijk dit te duiden in het dagelijkse of zakenleven. Reden hiervoor is dat de ‘onzekerheidsvermijding’ Belgen ertoe aanzet minder risico’s te nemen of minder de confrontatie op te zoeken. Dit sluit eerder aan bij eigenschappen van een ‘feminiene’ cultuur.

Toch kunnen enkele voorbeelden dit verschil duiden. Zo ziet men dat In Nederland deeltijds werken veel meer is ingeburgerd dan in België, ook voor mannen. In België wordt er nog steeds wat meewarig gedaan over deeltijds werken en al zeker als een man dit doet. Ook is Nederland een ‘polderland’ waar iedereen zijn mening moet kunnen delen en waar men zoekt naar een consensusoplossing. In België laat men veel minder in de kaarten kijken en wordt vooral de eigen positie verdedigd waarbij men uiteindelijk tot een compromis komt dat voor iedereen een even grote opoffering betekent. Eigenlijk een conflictmodel met wapenstilstanden tot gevolg.

Ook valt op dat status veel belangrijker is in België dan in Nederland. Een hooggeplaatste persoon draagt dure kledij, heeft een mooie auto van het juiste merk en een groot huis. Hiermee onderscheidt je jezelf. In Nederland is dit veel minder aanvaard. De Nederlandse premier komt bijvoorbeeld met de fiets naar het werk. De ‘bella figura’ is dus in België nog wat belangrijker dan in Nederland.

Bron: Nederlandse Kamer van Koophandel voor België en Luxemburg